Nhiều quan niệm chưa đúng về đái tháo đường đã được các chuyên gia y tế làm rõ trong chương trình “Sống khoẻ mạnh và cân bằng cùng đái tháo đường”.
Chương trình do nhãn hàng Glucerna của công ty Abbott, phối hợp với Hội Nội tiết Đái tháo đường Việt Nam tổ chức
Uống thuốc là được ‘thả cửa’ ăn uống
Rất nhiều người đái tháo đường (ĐTĐ) nghĩ rằng chỉ cần uống thuốc là có thể kiểm soát được bệnh lý nên sau khi uống thuốc có thể ăn uống thoải mái.
Thực tế, để kiểm soát ĐTĐ hiệu quả thì ngoài việc tuân thủ điều trị thuốc theo chỉ dẫn của bác sỹ, vẫn cần phải vận động và có một chế độ dinh dưỡng hợp lý.
Theo khuyến nghị của Hội Đái Tháo Đường Hoa Kỳ (ADA), dinh dưỡng hợp lý phải cung cấp năng lượng đầy đủ giúp đảm bảo sức khỏe và cải thiện các vấn đề về chuyển hóa: đường huyết, mỡ máu, huyết áp để nâng cao chất lượng cuộc sống cho người ĐTĐ.
Người đái tháo đường cũng như người chăm sóc người thân mắc đái tháo đường cũng cần lưu ý chế độ ăn uống kiêng khem quá nghiêm ngặt khiến cơ thể thiếu dưỡng chất cần thiết, dẫn đến mất cân bằng dinh dưỡng ảnh hưởng đến sức khỏe.
Nên kiêng ăn tất cả các thức ăn ngọt
Đây là một trong những quan niệm sai lầm nhất trong chế độ ăn uống của người mắc đái tháo đường.
Đường trong máu có tăng nhiều hay ít phụ thuộc vào khả năng chuyển hóa thức ăn thành glucose, còn gọi là chỉ số đường huyết. Chỉ số đường huyết của thức ăn càng cao thì càng làm đường trong máu tăng nhanh sau khi ăn và ngược lại.
Như vậy, điều quan trọng mà người mắc đái tháo đường cần lưu ý là lựa chọn thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp chứ không phải là vị ngọt của thức ăn đem lại. Hiện nay ở Việt Nam đã có những sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt dành cho người ĐTĐ phát triển trên nền tảng nghiên cứu khoa học. Đơn cử như Gucerna của công ty Abbott đang được nhiều người tin tưởng, ngoài việc có hệ bột đường giải phóng chậm giúp ổn định đường huyết sau ăn, còn có chỉ số đường huyết thấp phù hợp với người mắc ĐTĐ.
Có thể ăn thực phẩm không chứa đường thoải mái
Một sự thật là nhiều thực phẩm không chứa đường vẫn chứa chất carbohydrate (tinh bột) có khả năng được cơ thể chuyển hóa thành đường. Vì vậy, dù là loại thực phẩm không chứa đường, chúng ta cũng nên có chế độ ăn uống điều độ và tìm hiểu thông tin kĩ lưỡng để tránh tình trạng ăn kiêng mà vẫn khiến bệnh thêm trầm trọng.
Người ĐTĐ cần phải lưu ý đến liều lượng các nhóm dưỡng chất trong mỗi bữa ăn
Không bao giờ bị hạ đường huyết
Rất nhiều người ĐTĐ chỉ lo ngại tình trạng đường huyết trong máu tăng cao, mà quên rằng cũng có nguy cơ đường huyết hạ xuống thấp quá mức. Tình trạng hạ đường huyết cũng rất nguy hiểm, có thể gây ra hôn mê, thậm chí là tử vong nếu không được xử lý kịp thời.
Nguyên nhân của tình trạng hạ đường huyết có thể xuất phát từ việc ăn uống kiêng khem quá mức khiến cơ thể bị suy dinh dưỡng, tập thể dục quá nặng hay uống thuốc khi đói. Do đó, khi có các dấu hiệu nghi ngờ hoặc có biểu hiện của hạ đường huyết, người bệnh cần uống ngay một cốc nước đường, sữa hoặc thực phẩm chứa đường như bánh kẹo để nhanh chóng nâng đường huyết lên lại mức ổn định.
Người ĐTĐ nên kiểm tra đường huyết thường xuyên
Người ĐTĐ nên tăng cường tập luyện các môn thể thao
Người ĐTĐ nên luyện tập thể dục thể thao thường xuyên để nâng cao sức khỏe, góp phần kiểm soát bệnh.
Tuy nhiên, người ĐTĐ cần lưu ý chọn tham gia những môn thể thao phù hợp với sức khỏe và lứa tuổi, đặc biệt là những người đã có biến chứng ĐTĐ. Các hoạt động thể thao phù hợp cho người ĐTĐ có thể kể đến đi bộ, yoga, đạp xe đạp, thể dục dưỡng sinh…Bên cạnh đó, cần lưu ý một số vấn đề:
– Không nên tập thể dục khi đang quá đói bởi có thể sẽ bị hạ đường huyết rất nguy hiểm. Do đó, trước khi tập luyện 30 phút nên ăn lót dạ miếng bánh hoặc uống một ly sữa (loại có công thức dành riêng cho người ĐTĐ), tránh để bị đói.
– Người đái tháo đường khi tập thể dục cần lưu ý đến nhịp tim, nếu khi nhịp tim lên quá 110-120 lần/phút là phải nghỉ.
– Trang phục, giày tập phải phù hợp, nhất là đối với những người có biến chứng thần kinh ngoại biên gây giảm hoặc mất cảm giác ở chân.
– Thời gian tập nên là buổi sáng vì đây là lúc thời tiết ấm áp, không khí trong lành nhất trong ngày.
Người ĐTĐ nên tập các bài thể dục nhẹ nhàng, phù hợp với sức khoẻ
Sản phẩm bổ sung dinh dưỡng cho người ĐTĐ đều như nhau
Đối với người ĐTĐ, việc bổ sung dinh dưỡng là rất cần thiết. Tuy vậy không phải tất cả các sản phẩm bổ sung dinh dưỡng đều phù hợp cho người ĐTĐ hoặc có giá trị dinh dưỡng, hỗ trợ sức khỏe như nhau. Trước khi sử dụng một sản phẩm nào, người ĐTĐ nên tham khảo ý kiến của bác sỹ hoặc các chuyên gia về dinh dưỡng.
Sản phẩm dinh dưỡng cần có thành phần và công thức đáp ứng được khuyến cáo của các hiệp hội y khoa uy tín như Hội Đái Tháo Đường Hoa Kỳ (ADA), Châu Âu (EASD) về dinh dưỡng phù hợp cho người ĐTĐ.
Thu Trang